Jest wiele osób i instytucji, które od wielu lat wspierają Muzeum Treblinka. Chcąc im podziękować, powstał pomysł uhonorowania ich. Myśleliśmy o statuetce lub medalu. Z prośbą o pomoc w tej sprawie zwróciłem się do prof. Tomasza Nowaka z Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach. To on znalazł właściwą osobę – Marka Fiuka, który podjął się zadania - i czuwał nad całością przedsięwzięcia. Medal pamiątkowy „Zasłużony dla Muzeum Treblinka” stanowi uhonorowanie szczególnych zasług na rzecz Muzeum Treblinka niemieckiego nazistowskiego obozu zagłady i obozu pracy (1941-1944). Jest wyrazem podziękowania za zaangażowanie i pomoc w realizacji statutowych celów Muzeum.
dr Edward Kopówka
Dyrektor Muzeum Treblinka
Formę medalu stanowi „krążek” o średnicy 10 cm. i grubości 1,3-2,2 cm. Awers medalu upamiętnia ofiary niemieckiego, nazistowskiego obozu zagłady w Treblince. Awers w sposób wyraźny nawiązuje do istniejącego na terenie muzeum pomnika Ofiar Obozu Zagłady autorstwa artysty rzeźbiarza Franciszka Duszeńki i architekta Adama Haupta. Inspiracją dla awersu medalu jest mur Ściany Płaczu (mur Świątyni Jerozolimskiej). Na całej wysokości muru bloki skalne są rozdzielone przez pionową szczelinę. Według judaistycznej symboliki szczelina oznacza żałobę. Faktura tej strony jest bardzo głęboka, a patynowanie intensywne, aż do czerni. Na awersie zamieszczono napis „ Nauka o zagładzie jest nauką o człowieku”. Autorką tej myśli jest Halina Birenbaum. To zdanie zostało umieszczone na trajektorii trzech równoległych linii półkolistych w trzech językach: hebrajskim, polskim i angielskim. Kolejność języków odzwierciedla skalę liczebności ofiar obozu różnych narodowości. Linie napisu układają się w kształt ramion menory. Zdania tworzą sześć ramion jednej z najstarszych form-symboli stosowanych w kulcie judaistycznym, tym samym siódmym ramieniem jest szczelina. Menora swoim kształtem nawiązuje do symboliki rajskiego Drzewa Życia, którego owoce miały zapewniać nieśmiertelność.
Rewers medalu poświęcony został ofiarom obozu pracy i nawiązuje do istniejącego na terenie muzeum pomnika Ofiar Obozu Pracy w Treblince autorstwa artysty rzeźbiarza Franciszka Strynkiewicza, zatytułowanego „Ściana Śmierci”. Koncepcja artystyczna rewersu rozwija koncepcję Strynkiewicza i podnosi „Ścianę śmierci” do symbolu fundamentu „Świątyni Cierpienia”. Łuki wznoszą się ponad „Ścianę śmierci”, a ich podstawy tworzą fundamenty, ponieważ ziemia kryje ofiary obozu i stanowią metaforyczne podwaliny „Świątyni Cierpienia”.
Forma medalu, jako dzieła artystycznego upamiętnia miejsce zagłady oraz jest świadectwem pamięci o Naszej historii, historii człowieka.
Artysta rzeźbiarz Marek Fiuk
